O Automóvil

Un dos primeiros coches que houbo en Millares foi un Seat 600 a mediados dos anos 1970. 

Aínda que hoxe en día o normal é que en cada casa haxa máis dun vehículo, a principios dos setenta era un obxecto moi pouco visto polas aldeas.

Coma noutras ocasións, os avances e o progreso á nosa aldea e a Galiza chegan moi tarde ou a medias, debido á falta de apoio dos gobernantes.

Examinemos moi por encima o que pasou ca industria do automóvil.

O primeiro vehículo a vapor inventouno o francés Nicolás Cugnot no ano 1769 e o alemán Karl Benz no ano 1886 patentou un automóvil con gasolina. Porén pasan moitos anos ata que na Galiza se montan vehículos.

Non é ata o ano 1924 cando se documenta a produción do primeiro vehículo na Galiza na empresa Barro en Viveiro, que carrozaba e montaba motores importados de Francia. Non fixo nunca un coche completo anque tiña capacidade para facelo.

Eduardo Barreiros construíu unha xigantesca industria relacionada coa automoción que daba emprego a máis de 25000 persoas.

No 1949 o galego Barreiros patenta o motor Barreiros 1 diésel. No 1954 constrúe dúas plantas de montaxe, unha en Ourense e outra en Villaverde (Madrid). 
Barreiros ten grandes contratos con Portugal e Inglaterra, pero o réxime franquista non apoia a Barreiros, axuda a Seat e Pegaso. 
Barreiros ten dificultades financieiras, e busca apoio  internacional no fabricante americano Chrysler. Os ianquis viron unha oportunidade en Barreiros que fabricaba uns camións estupendos. As continuas cambadelas dos americanos  obrígano a venderlles a fábrica (do 40% pasan ó 70% e logo no 1969 o resto).

A única industria de coches que hai hoxe en Galiza é Citroen en Vigo. Esta foi instalada por decisión dos franceses, non do goberno español, e empezou fabricando no 1958 unhas 400 furgonetas Azu.

As doenzas

No século pasado os nosos veciños de Millares cando tiñan doenzas ían ó médico a Abrairas ou o Pividal, aldeas situadas a menos dun quilómetro. 
Por exemplo cando había que sacar unha moa, íase a estes especialistas e quitábancha sen anestesia e cunhas tenaces.

Non sabemos se en Millares houbo algunha vez algún médico exercendo.

Paralelamente á medicina oficial había veciñas e veciños chamados menciñeiros que eran a primeira opción para atender os males da saúde, tanto dos seres humanos como dos animais.  Había compoñedores con habilidade para manipular e “colocar” os músculos e os tendóns que saen fora do seu sitio. 

Os arresponsadores espantaban os lobos e outros males mediante a recitacion dun responso, de ahí o seu nome. O responso recítanllo a San Antonio, para que protexa o gando de todo mal. 
O mal de ollo, os males de aire, a caída da pa, problemas relacionados co  parto, algunhas doenzas infantís, problemas cutáneos coma as frieiras e as verrugas , etc. atendíanos con diferentes elementos físicos (herbas, augas, pedras, fregas,..) e determinadas habilidades (o uso da palabra curadora ou a apelación ao sobrenatural).

Tanto a medicina moderna como a popular teñen os seus rituais que forman parte do proceso curativo. A palabra ten unha grande eficacia terapéutica e forma parte de todas as prácticas curandeiras. Hai determinados xestos e accións que son parte esencial do ritual: tocar, palpar, soprar, cortar, cuspir, enterrar… A imposición de mans está presente na maioría dos rituais dos curandeiros. Na medicina oficial o fármaco é o obxecto impregnado de poder curativo.

Téñase en conta que a xeneralización da medicina oficial e o acceso universal da poboación aos servizos sanitarios é un feito ben recente.

Centro de saúde, Baleira.

Nos anos 1970 establecéronse as casas dos médicos nos concellos. O médico vivía na casa onde tiña a consulta. Polos anos 1980 fixéronse centros médicos e tiñamos médicos de garda todos os días do ano as 24 horas no Cádavo. 

Pero polo 2003 quedamos en Baleira sen gardas e asignáronnos os gobernantes o PAC do Corgo, cando queda ao revés de todo (chegamos antes a Castroverde ou a Lugo e cunha mellor estrada). Unha das razóns que esgrimían para asignarnos o Corgo era "os PAC emprázanse sempre no lugar de camiño cara ó hospital de referencia" cando é falso, pois ós de Millares e en xeral toda Baleira, ir ó  Corgo é facer quilómetros ao revés e por estradas peores.

No ano 2013 o Servizo Galego de Saúde puxo en marcha un proxecto piloto de atención non presencial en atención primaria que xa nos afectou en Millares pois o centro de saúde de Baleira ofreceu aos pacientes a posibilidade de consultar por vía telefónica as súas doenzas.

Esperemos que non se vexa minguada a calidade das consultas sanitarias, porque as consultas presenciais son imprescindibles. Outro recorte?