A pena dos Mosqueiros

Pasando O Valín do Leite, antes de chegar ao Teso da Loba, está á esquerda a Pena dos Mosqueiros a uns 933 m. Chamarase así porque é un sitio onde hai moitas moscas, mosquitos, etc.?

1-O Valín do Leite
2-A Pena dos Mosqueiros

Preto desta pena, nos traballos de elaboración do PXOM do concello de Baleira, marcaron nos planos unha medorra. A información que dá o Plan Xeral é a seguinte: 

"Túmulo de 15 m de diámetro e 1,70 de altura. Se ben está completamente cuberto de vexetación, puidemos apreciar un foxo de violación de 2 m de diámetro e arredor de 0,50 de fondo. Aprécianse pedras de mediano tamaño que poderían indicar a presenza de coiraza. Non apreciamos restos de cámara."

O patrimonio histórico, tal como establecen as leis, é para ser gozado pola sociedade. Para iso é necesario en primeiro lugar coñecelo e investir na súa conservación, consolidación, difusión e posta en valor social.

Posible chanto do dolmen

En planos antigos aparecen outras medorras antes de chegar á Pena da Palla. Hoxe en día en principio non se aprecian sobre o terreo. Pode que non foran respectadas e desfeitas cando o Estado realizou traballos na zona polos anos 1960.

Teriamos unha necrópole na serra da nosa parroquia? Os restos atopados de chantos son dalgún dolmen?

Preto do Teso da Loba, onde segundo planos antigos había unha medorra

No Neolítico non existían as fronteiras actuais. Segundo os arqueólogos, o norte de Portugal, Galiza e Asturias formaban parte dunha mesma zona megalítica con arquitecturas, enxovais, arte e ideoloxía moi similares e lixeiramente diferenciadas das do resto da Península.

Os elementos identitarios son moi evidentes e poden contrastarse historicamente.

Historiadores de Roma como Segundo Silicius no ano 219 a.c. falan dos Gallaeci, como aliados de Aníbal no cerco á cidade de Sagunto. Non son casos illados, entre os anos 146 e 139 a.c., distintos cronistas romanos falan de que os Gallaeci (tamén chamados Callaeci ou Kallaikoi) alíanse con Viriato para loitar contra Roma.

Dolmen de Dombate, Cabana de Bergantiños

Os romanos tardaron máis dun século en conquistar un pequeno territorio como a Galiza, o que indica a fortísima resistencia que os galegos opuxeron ás todopoderosas lexións romanas. No ano 137 a.c. as lexións romanas invaden o territorio da Gallaecia e combate ás tribos dos Gallaicus na batalla do Río Douro; segundo os cronistas romanos, o balance da batalla foi de 50.000 galegos mortos, 6.000 presos e tan só 400 sobrevivintes.